Mirasçılar, mirasbırakanın ölümü ile mirası bir bütün olarak, kanun gereğince kazanırlar. Kanunda öngörülen ayrık durumlar saklı kalmak üzere mirasçılar, mirasbırakanın aynî haklarını, alacaklarını, diğer malvarlığı haklarını, taşınır ve taşınmazlar üzerindeki zilyetliklerini doğrudan doğruya kazanırlar ve mirasbırakanın borçlarından kişisel olarak sorumlu olurlar. (Medeni Kanun md. 599)
Kanun koyucu yasal ve atanmış mirasçılara mirası reddetme hakkı tanımıştır. Hukukumuzda mirasın hükmen reddi ve mirasın gerçek reddi olmak üzere iki türlü mirasın reddi tanımlanmıştır.
Mirasın gerçek reddi, belirli şartlar altında mirasçıların kayıtsız ve şartsız olarak mirası reddedilmesidir. Mirasın gerçek reddi için ilk şart reddi miras yapan mirasçının fiil ehliyetine sahip olmasıdır. Ayırt etme gücüne sahip olmayan ya da ergin olmayan kişiler yasal temsilcileri aracılığıyla reddi miras yapabilirler.
Mirasın hükmen reddi ise, miras bırakanın öldüğü anda terekenin borcu terekedeki mal, hak ve alacaklardan fazla ise terekenin borca batık olduğu kabul edilmesi durumudur. “Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, miras bırakanın malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı göz önünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekir.” (Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 22.12.2015 tarihli, 2015/2459 Esas ve 2015/11885 sayılı kararı)
Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe miras bırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için miras bırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar. Yasal süre içinde mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız şartsız kazanmış olur.
Mirasın reddi, mirasçılar tarafından Sulh Mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır. Reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekir.